Profesor ustavnog prava Siniša Karan rekao je da se danas vidi sva istorijska, državnička, društvena i politička vrijednost čina osnivanja Narodne skupštine Republike Srpske prije 33 godine za srpski narod i Republiku Srpsku.
Karan je istakao da je te 1991. godine osnivanje Skupština srpskog naroda u BiH u Sarajevu bilo odbrana srpskog naroda od nestanka ne samo nacionalnog, kulturološkog i istorijskog, već i egzistencijalnog.
– Okvir koji je odmah stvoren 9. januara 1992. godine je Republika Srpska – naglasio je Karan.
On je u izjavi za Novinsku agenciju SRNA i RTRS napomenuo da svoju knjigu „Dejtonski čvor“ promoviše upravo uoči obilježavanja 33 godine od formiranja Skupštine srpskog naroda, te dodao da to nije slučajnost i nije koincidencija.
– Onog časa kada je formirana Skupština srpskog naroda Srbi su bili preglasani u Skupštini Socijalističke Republike BiH – rekao je Karan i dodao da je momenat preglasavanja bio dovoljan signal za Srbe.
On je istakao državničku, političku i društvenu odgovornost, kao i mudrost tadašnjih srpskih predstavnika koji su prepoznali momenat da se organizuje Skupština srpskog naroda kao najveća i najvažnija institucija odbrane srpskog naroda u vrijeme raspada SFRJ.
Karan je rekao da je važno istaći i da je to momenat kada se raspada SFRJ, ali u isto vrijeme i po istom principu raspada se i BiH.
Srpski narod je po principu samoopredjeljenja morao ostvariti instituciju svog vođstva, svog političkog predstavljanja, a to je, kaže Karan, tada bila Skupština srpskog naroda.
– I to je bio prvi konstitutivni ključni akt stvaranja Republike Srpske – naveo je Karan.
On je istakao da pravi poveznicu sa današnjim vremenom jer je upravo ove godine donesena Deklaracija na Svesrpskom saboru, koja ima isti cilj kao i odluka srpskog naroda iz 1991. godine da se zaštiti nacionalna i politička prava Srba i zajednička budućnosti srpskog naroda, gdje god da živi.
Karan je rekao da i danas konstatuje da narod koji nema svoju državu nestaje.
– Najbolji dokaz za to su srpski narod u Republici Srpskoj i Srbiji koji ima svoju državu. Tamo gdje se u Srbi ostali bez svoje države oni nestaju nestaju u procesu asimilacije. Još jednom velika zahvalnost za političku zrelost i mudrost u tom vremenu – rekao je Karan.
Skupština srpskog naroda u BiH osnovana je u Sarajevu 24. oktobra 1991. godine. Na toj prvoj sjednici raspisan je plebiscit i usvojena Deklaracija o ostajanju srpskog naroda u zajedničkoj državi Jugoslaviji.
Referendum na kojem su se Srbi izjasnili o ostanku u Jugoslaviji održan je 9. i 10. novembra 1991. godine.
Srpski poslanici smatrali su tada da je osnivanje Skupštine srpskog naroda u BiH i konstituisanje Republike Srpske bilo potrebno za očuvanje identiteta i državnosti Srba u BiH.
Poslanici Narodne skupštine su 9. januara 1992. godine usvojili Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda BiH i taj dan se u Republici Srpskoj obilježava kao Dan Republike.
Narodna skupština je 28. februara 1992. godine donijela Ustav, kao utemeljenje pravne moći, sigurnosti, legaliteta i legitimiteta Republike Srpske.
