Političko Sarajevo, potpomognuto dijelom međunarodne zajednice, visokim predstavnikom, neustavnim Ustavnim sudom BiH 29 godina radi na prekompoziciji ustavom utvrđenih nadležnosti BiH i to bez formalne promjene Ustava, istakao je profesor ustavnog prava Siniša Karan.
– Ovakvim djelovanjem oni oblikuju neustavnu i nedejtonsku stvarnosti koja je sasvim suprotna principima Ženeve, Njujorka i Dejtona, odnosno principima na kojim su dva entiteta i tri naroda stvorili BiH. Dakle, neustavnim i nezakonitim putem narušavaju principe i balanse multietničkog, federalnog, složenog društva u pravcu nasilnog stvaranja vještačkog, unitarno-građanskog oblika državnog uređenja BiH, te stvaranja većinski muslimanske države u Evropi – izjavio je Karan za Srnu povodom 29 godina od parafiranja Dejtonskog sporazuma.
On je naglasio da 29 godišnjicu Dejtona karakteriše apsurdni sramni montirani „sudski“ proces protiv predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika kojim zapravo žele da amnestiraju nedejtonsku BiH.
– Ovo suđenje je suđenju Aneksu 10 i Ustavu Republike Srpske kojeg je Republika Srpska unijela u novonastalu federalnu BiH 21. novembra 1995. godine i pokušaj narušavanja svih principa etnoteritorijalnog predstavljanja Srpske, jer je na tom planu predsjednik Dodik prepoznat kao najveća barijera – ukazao je profesor Karan.
On je naveo da je to zapravo politički proces pred neustavnim Sudom BiH protiv predsjednika Dodika, kojeg je izabrao narod i koji po Ustavu predstavlja Republiku Srpsku.
– Međutim, to nije samo proces protiv predsjednika Republike, već protiv ustavnog okvira i pozicije Srpske u složenoj državi BiH, i njime se želi odrediti sudbina srpskog naroda na ovim prostorima.
Ne sumnjam da činjenica da je Republika Srpska konstituisana 1992. godine, a BiH tek 1995. mnoge u ovoj veoma nesrećnoj državnoj zajednici neizmjerno boli, ali ona je istorijska, opštepoznata i ne smije i ne može se ignorisati – poručio je Karan.
On je podsjetio da je Republika Srpska bila država sa punim kapacitetom u periodu 1992–1995. godine i imala je svoj Ustav, teritoriju, stanovništvo i organizovanu vlast.
Međutim, dodao je profesor Karan, dalji državotvorni-pravni status Republike Srpske zavisio je od konačnog rješenja pitanja BiH.
– Dejtonsko-pariskim mirovnim sporazumom postignut je veliki kompromis, uspostavljen dragocijeni mir, ali je uspostavljena i nova složena državna zajednica BiH, federalnog karaktera, sa tri konstutivna naroda i priznate su Republika Srpska i FBiH kao državotvorni entiteti sa punim unutrašnjim suverenitetom i ograničenim vanjskim suverenitetom – pojasnio je Karan.
On je naglasio da je u izvorni Dejton utkana Republika Srpska sa svojim ustavnim poretkom koji je konstituisan Ustavom Republike Srpske.
– Ustavni poredak Republike Srpske čini sistem organa koji samostalno obavljaju svoje ustavotvorne, zakonodavne, izvršne i sudske funkcije. Dakle, Srpska samostalno donosi zakone, vrši sudsku vlast, to jeste primjenjuje zakone putem sopstvenih sudova, donosi odluke i izvršava zakone i druge propise putem izvršne vlasti – istakao je Karan.
Prema njegovim riječima, Srpska ima originernu javnu vlast, odnosno ovlašćenje da donosi obavezne odluke i da ih izvršava, a da za to nije ovlašćena od trećeg subjekta.
On je rekao da Srpska slobodno organizuje svoju državnu strukturu i pravni poredak.
– Potrebno je vratiti se izvornim principima Dejtonskog sporazuma, na kojima jedino može funkcionisati BiH. Dejtonska struktura je dala pravo svakom od naroda da ne bude ugrožen jedan od drugih, kao i ravnopravnost, a ta ravnopravnost može da se ostvari samo na način da sva tri naroda učestvuju u istom kapacitetu vlasti i istim kapacitetom donose odluke – ukazao je Karan.
On je naveo da je u Republici Srpskoj formirana jasna svijest o Srpskoj i BiH, a ta svijest je legalistička, ustavnopravno potkovana i potpuno slobodarska, ali ne na uštrb bilo kojeg naroda.
– Srpski narod će jedinstvom i svim raspoloživim pravnim sredstvima odgovoriti i zadržati ustavno-pravni kapacitet Republike Srpske, te sačuvati Srpsku kao garanta svoje slobode – zaključio je Karan.
U četvrtak, 21. novembra, navršiće se punih 29 godina od parafiranja Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH (Dejtonskog sporazuma) i njegovih 12 aneksa, čime je okončan rat u BiH i uspostavljen njen ustavno-pravni poredak.
Ovim sporazumom stvorena je državna zajednica BiH sastavljena od dva entiteta, Republike Srpske i Federacije BiH, koji su potpisnici svih aneksa, i tri ravnopravna naroda i ostalih.
Dejtonski sporazum zvanično je potpisan 14. decembra 1995. godine u Jelisejskoj palati u Parizu.
